Kodeks dobrych praktyk dla energetyki
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie opracował przełomowy dokument, który może zmienić podejście do rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Ten katalog rekomendacji, przeznaczony dla samorządów, administracji publicznej i inwestorów, został zaprezentowany podczas konferencji w Centrum Prasowym PAP. Eksperci ZUT podkreślają, że transformacja energetyczna oparta na odnawialnych źródłach energii stanowi jedno z kluczowych wyzwań współczesnej polityki klimatycznej. W obliczu konieczności dekarbonizacji gospodarki i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, rozwój farm wiatrowych staje się nie tylko uzasadniony, ale również nieunikniony. Jak zauważył dr hab. inż. Paweł Mickiewicz, opracowanie powstało w oparciu o analizę literatury naukowej oraz danych środowiskowych pozyskanych z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Wyzwania środowiskowe rozwoju farm wiatrowych
Pogodzenie ochrony zasobów przyrodniczych z rozwojem energetyki wiatrowej jest możliwe poprzez wdrożenie odpowiednich procedur monitoringu przyrodniczego oraz działań minimalizujących oddziaływanie inwestycji. Autorzy kodeksu przybliżyli wyzwania związane z wpływem lądowej energetyki wiatrowej na awifaunę, chiropterofaunę, krajobraz, planowanie przestrzenne i klimat. Grzegorz Łaguna z Ministerstwa Energii wskazał, że Polska najszybciej przechodzi transformację energetyczną i robi to najbardziej skutecznie. Nowoczesne turbiny wiatrowe osiągają już wysokość 130-150 metrów, a ich moc zwiększa się skokowo. Infrastruktura ta tworzy bazę nisko i zeroemisyjnej polityki, gdzie koszt pozyskiwania energii znacząco się zmniejsza. Kluczowe pozostaje jednak uregulowanie procesów tak, aby żyć w zgodzie ze środowiskiem naturalnym.
Zmiany klimatu, eksploatacja i spalanie paliw kopalnych, utrata siedlisk oraz zanieczyszczenie środowiska stanowią znacznie poważniejsze i bardziej rozległe czynniki ryzyka dla bioróżnorodności niż infrastruktura energetyczna.
Ochrona ptaków przy rozwoju energetyki
Marcin Pakuła, ornitolog i chiropterolog, przedstawił praktyczne rozwiązania minimalizacji oddziaływania farm wiatrowych na środowisko. Proces ten można przeprowadzić stopniowo w trzech etapach. Pierwszym krokiem jest elastyczne podejście do lokalizacji – przesunięcie turbiny o 300-400 metrów nie powinno dyskwalifikować badań środowiskowych przeprowadzonych dla pierwotnej lokalizacji, szczególnie że takie badania trwają minimum rok. Kolejny etap obejmuje wykorzystanie systemów detekcyjno-reakcyjnych, które automatycznie zatrzymują turbinę w momencie zbliżania się ptaka. Trzecim elementem jest właściwe monitorowanie śmiertelności ptaków z wykorzystaniem dronów i innych zaawansowanych technologii. Takie rozwiązania pozwalają na precyzyjne określenie wpływu farmy na lokalną populację ptasią i wprowadzenie odpowiednich korekt w funkcjonowaniu instalacji.
Systemy ochrony nietoperzy w farmach
Dr Joanna Furmankiewicz zwraca uwagę, że nietoperze są najbardziej narażone na kolizje z turbinami wiatrowymi w okresie jesiennych migracji. To zjawisko sezonowe i w dużej mierze przewidywalne, co umożliwia stosowanie skutecznych środków ograniczających ryzyko. Gatunki najbardziej zagrożone to te żerujące na otwartych przestrzeniach:
- Borowiec wielki
- Mroczak
- Mroczki
- Kilka gatunków karlików
Aby chronić te gatunki, ekspertka zaleca okresowe wyłączenia turbin lub stosowanie systemów detekcyjno-reakcyjnych wykrywających echolokację nietoperzy. Ostatnio rozwija się także system odstraszaczy ultradźwiękowych montowanych na turbinach wiatrowych. Ich zadaniem jest wytworzenie ultradźwięków zagłuszających echolokację nietoperzy, które nie mogąc sprawnie poruszać się w pobliżu turbiny, po prostu od niej odlatują. Dr Paweł Mickiewicz podkreślił, że kodeks nie stanowi wyłącznie zbioru procedur, ale pokazuje konkretnie kto, kiedy i na jakim etapie powinien podejmować określone działania oraz jakie środki należy zainwestować w ochronę środowiska.
Źródło: Pap.pl
