Nowy system kaucyjny rozpoczął działalność
Od października tego roku Polska wkroczyła w erę gospodarki obiegu zamkniętego dzięki wprowadzeniu systemu kaucyjnego. To rewolucyjna zmiana, która… no cóż, wymaga od nas wszystkich pewnego przyzwyczajenia się. Zasada wydaje się prosta jak drut – kupujesz napój w oznaczonym opakowaniu, płacisz dodatkową kaucję, a przy zwrocie pustej butelki czy puszki dostajesz pieniądze z powrotem.
Wysokość opłat została precyzyjnie określona w ustawie. Za butelki plastikowe do trzech litrów oraz puszki do litra zapłacimy dodatkowo 50 groszy. Butelki szklane wielokrotnego użytku do półtora litra będą kosztować dodatkową złotówkę. Najlepsze w tym wszystkim? Paragon zupełnie nie jest potrzebny, a zwrotu możemy dokonać praktycznie wszędzie – niekoniecznie tam, gdzie kupiliśmy napój.
Obowiązki sklepów i punktów zbiorki
Większe sklepy, te powyżej 200 metrów kwadratowych, zostały zobowiązane do prowadzenia zbiórki opakowań. Mniejsze placówki muszą pobierać kaucję, ale mogą dobrowolnie przystąpić do systemu zbiorki. Operatorzy systemu mają za zadanie zapewnić dostępność punktów zbiórki w każdej gminie oraz… no i tutaj zaczyna się prawdziwe wyzwanie – obsługa zwrotów ma być prosta i przyjazna dla użytkowników.
Za system płacą wprowadzający opakowania na napoje, czyli tak naprawdę ci, którzy je produkują – wskazuje mec. Wojciech Kulczyk, radca prawny WKB
Główny ciężar kosztów operacyjnych spoczywa na przedsiębiorcach wprowadzających napoje na rynek. To realizacja unijnej zasady zanieczyszczający płaci, która… szczerze mówiąc, wydaje się całkiem sprawiedliwa. Dzięki temu konsumenci nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z funkcjonowaniem systemu.
Finansowanie i cele non profit
Pieniądze krążące w systemie mają jasno określone przeznaczenie. Operator systemu kaucyjnego otrzymał kapitał od założycieli, a akcjonariuszami mogą być wyłącznie organizacje branżowe i przedsiębiorcy wprowadzający napoje na rynek. System działa w modelu non-profit, co oznacza, że wszelkie środki można wykorzystać jedynie na jego funkcjonowanie i rozwój.
Kluczowe zasady finansowania systemu:
- Środki przeznaczone wyłącznie na funkcjonowanie systemu
- Nieodebrane kaucje pozostają w systemie
- Brak możliwości wypłaty zysku akcjonariuszom
- Reinwestycja dochodów w rozwój systemu
Jeżeli operator wypracuje dochód, może go przeznaczyć wyłącznie na cele statutowe. Kaucje, których klienci nie odbiorą, pozostają w systemie i finansują jego dalsze funkcjonowanie. To całkiem przemyślane rozwiązanie, choć… pewnie wielu z nas będzie musiało zmienić swoje nawyki.
Wyzwania dla konsumentów i przyszłość
Z perspektywy konsumenta jedynym realnym kosztem będzie decyzja o zaangażowaniu się w proces odzyskiwania kaucji. Czy warto nosić ze sobą puste butelki i puszki? Czy będziemy pamiętać o zwrocie opakowań? To pytania, na które każdy musi odpowiedzieć sobie sam.
Eksperci podkreślają, że cel nadrzędny – ochrona środowiska i uporządkowanie systemu zbierania opakowań – jest warty pewnych niedogodności. W zamyśle ustawodawcy system kaucyjny stanowi kluczowy krok w kierunku budowy nowoczesnej gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki niemu Polska ma osiągnąć wyższe poziomy recyklingu i zmniejszyć ilość odpadów w przestrzeni publicznej.
Prawda jest taka, że sprawne funkcjonowanie systemu będzie wymagało od społeczeństwa zmiany nawyków. Niektórzy z nas będą musieli… no, po prostu przyzwyczaić się do nowej rzeczywistości. Ale jeśli spojrzymy na to z perspektywy ochrony środowiska, to chyba warto spróbować. Automatyzacja procesów, podobna do tej znanej z power automate, może pomóc sklepom w efektywnym zarządzaniu systemem zwrotów.
Źródło: Pap.pl
